W pierwszym etapie czynności utylizacji zdejmowana jest rama z panelu, następnie kable, puszki i te elementy, które można łatwo oddzielić od całości.
Panele są następnie cięte i kruszone. W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że poszczególne komponenty baterii trafiają do odpowiednich, odrębnych strumieni recyklingu, gdzie poddawane są recyklingowi z uwzględnieniem określonych rodzajów materiałów.
Utylizacja paneli fotowoltaicznych w Polsce
Najłatwiejszymi materiałami do recyklingu są oczywiście szkło i aluminium. Zaawansowane możliwości recyklingu umożliwiają efektywny recykling do 90% (lub więcej!) materiałów.
Warto zauważyć, że obecna technologia pozwala na recykling do 90-95% szkła i do 100% aluminium użytego w procesie produkcji paneli. Ponadto aż 80-90% ogniw fotowoltaicznych będzie nadawać się do ponownego wykorzystania. Według szacunków możemy mówić o obiecującej perspektywie. To możliwość ciągłego przetwarzania do 96% surowców użytych w produktach.
Czytaj więcej: Ile paneli fotowoltaicznych na 1 kW mocy ?
Ponadto płytki krzemowe, z których składa się struktura panelu, mogą być ponownie wykorzystane. Ciekawostką jest to, że nawet bardzo zniszczone płytki można przetopić i ostatecznie wykorzystać w nowych modułach fotowoltaicznych. Co dzieje się z pozostałymi elementami panelu fotowoltaicznego? Materiały te przechodzą proces recyklingu w wysokiej temperaturze do 500°C. W tej temperaturze plastikowy element skutecznie odparowuje, a pozostaje samo ogniwo krzemowe.
Ile kosztuje utylizacja paneli fotowoltaicznych?
Średnia cena za obsługę paneli fotowoltaicznych to 1,5 zł/kg, a jeśli ktoś od nas odbiera, do tego należy doliczyć koszt transportu - ok. 2,5 zł/km. Instalacja 4 KW w domu jednorodzinnym składa się z 12 modułów o wadze 19 kg każdy. Oznacza to, że w tym przypadku koszt utylizacji ogniw fotowoltaicznych to około 340 zł.
Podana ilość jest orientacyjna, ponieważ zależy od materiału, z którego wykonane są panele oraz ilości modułów. Ogniwa monokrystaliczne generują więcej energii elektrycznej niż ogniwa polikrystaliczne. Liczba komponentów w instalacji PV może się różnić, co wpływa na wysokość opłaty recyklingowej.
Wiele osób błędnie uważa, że paneli fotowoltaicznych nie można poddać recyklingowi. Na całym świecie opracowywane są metody recyklingu modułów w celu zmniejszenia wpływu odpadów na środowisko i odzyskania przynajmniej części surowców.
Czytaj więcej: Podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji
Opisana manipulacja pozwala na całkowitą neutralizację komórek, a nawet 80-90% komórek można z powodzeniem wykorzystać ponownie. Gdzie najlepiej się sprawdzają? Te materiały, które są w najlepszym stanie technicznym są kwasowane i zagęszczane w celu przywrócenia ich właściwości. Pozostałe ogniwa krzemowe są wtapiane w formy (tzw. wafle) i wykorzystywane do produkcji zupełnie nowych modułów fotowoltaicznych.
Co zrobić z panelami słonecznymi?
Utylizacją paneli fotowoltaicznych zajmują się firmy specjalizujące się w gospodarowaniu e-odpadami. Dlatego lepszym pytaniem dla właścicieli paneli fotowoltaicznych nie jest to, co robić, ale gdzie wyrzucać zużyte baterie. Istnieje kilka możliwości:
- Samodzielny transport do pobliskich punktów zbiórki odpadów,
- Komórki pobrane przez producenta,
- Panele zbiorcze dla pracowników zakładów zbiórki odpadów.
- Chętnie przyjmują panele fotowoltaiczne, ponieważ mogą odzyskać z nich drogie surowce i ponownie je wykorzystać.
W niektórych miejscach pobierana jest opłata za wywóz elektrośmieci.
Jak krok po kroku przebiega utylizacja paneli fotowoltaicznych?
- Oddziel ramki od linków.
- Wyjmij kable i skrzynkę przyłączeniową.
- Usuń inne możliwe elementy.
- Kruszenie i mielenie.
- Przetapianie.
- Cięcie gorącą wodą i strumieniem wody.
- Czyszczenie piasku.
- Tak zwany proces obróbki chemicznej trawienia.
- Szkło topi się.
- Na koniec poszczególne komponenty trafiają do odpowiedniego działu odpowiedzialnego za recykling danego materiału.
Jakie jest faktyczne wykorzystanie paneli fotowoltaicznych?
W pierwszym etapie zdejmowana jest ramka z panelu, następnie kable, puszki i inne elementy, które można łatwo oddzielić od całości.
Sprawdź również: Panele fotowoltaiczne na budynku gospodarczym
Następnie panele są cięte i kruszone, a poszczególne komponenty wysyłane są do odpowiedniego działu odpowiedzialnego za recykling danego materiału.
- Szklane i aluminiowe elementy paneli są najłatwiejsze do recyklingu - można je poddać recyklingowi do około 90% lub więcej, a sam proces topienia jest prosty i dość standardowy.
- Same wafle silikonowe w większości nadają się do recyklingu. Te, które są w dobrym stanie technicznym, wystarczy wytrawić odpowiednim kwasem i ponownie uszlachetnić - dzięki temu odzyskają swoje pierwotne właściwości. Uszkodzone można ponownie przetopić i wykorzystać w nowych modułach fotowoltaicznych.
- Pozostałe składniki przetwarzane są w wysokich temperaturach do 500°C, co pozwala na ich całkowitą neutralizację.
Jak widać e-odpady wytworzone przy pomocy fotowoltaiki nie „zalewają” świata i nie wpływają negatywnie na środowisko.
Kto jest odpowiedzialny za utylizację paneli – producent czy właściciel?
Ze względu na swój charakter paneli słonecznych nie można po prostu „wyrzucić” poprzez utylizację ich jako zwykłych odpadów. Wynika to z ich rozmiarów (to duży złom), ale także z powodu różnorodności materiałów, z których są wykonane. Dlatego zgodnie z prawem należy je zbierać selektywnie i przekazywać wyspecjalizowanym zakładom zajmującym się recyklingiem.
Obecnie nie ma bardzo jasnego przepisu prawnego, który mógłby przenieść odpowiedzialność na którąkolwiek ze stron. Rzeczywiście istnieje zalecenie UE, że utylizacja powinna być ponoszona przez producenta.
Czytaj więcej: Fotowoltaika na stadionach sportowych
Niektórzy producenci paneli fotowoltaicznych gwarantują odbiór i utylizację produktów po ich zużyciu. Trzeba jednak mieć świadomość, że koszt tych działań ostatecznie spada na właściciela instalacji – zarówno przy zakupie paneli, jak i przy zwrocie ich do zakładu recyklingu.
